Με την τιμή του σιταριού να είναι σήμερα χαμηλότερη από το κόστος παραγωγής και με ανησυχίες για την ποιότητα λόγω των ανοιξιάτικων και καλοκαιρινών καταιγίδων, οι Αλβανοί αγρότες έχουν εγκλωβιστεί με αυξημένη ποσότητα σιταριού και λίγες επιλογές όσον αφορά την πώλησή του.

Το 2022, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την εκτίναξη της τιμής του σιταριού διεθνώς λόγω των περιορισμών και των εμποδίων στις ουκρανικές εξαγωγές, το Υπουργείο Γεωργίας παρείχε άμεσες επιδοτήσεις στους αγρότες για να ενισχύσει την καλλιέργεια σιταριού, οδηγώντας σε αύξηση των καλλιεργειών κατά 30-40%.

Περίπου 4.000 αγρότες έλαβαν επιδοτήσεις ύψους 30.000 ανά εκτάριο. Ωστόσο, με την προβλεπόμενη κρίση σιταριού να περνάει ευκολότερα από το αναμενόμενο και τις εισαγωγές από την Ουκρανία και τη Ρωσία να παραμένουν υψηλές, αυτό οδήγησε σε πλεόνασμα το 2023.

Ο Salliu, ένας αγρότης σιταριού από το Lushnje, δήλωσε στο Monitor ότι η συγκομιδή του ανέρχεται στους 500 τόνους σιταριού από 100 εκτάρια, αλλά η τιμή πώλησης είναι σχεδόν 50% κάτω από το κόστος παραγωγής και συγκομιδής, οπότε το μεγαλύτερο μέρος της σοδειάς του θα παραμείνει στα χωράφια.

«Έχω όλο το σιτάρι στο χωράφι απούλητο. Δεν υπάρχει αγορά για να το πουλήσω, καθώς η τιμή είναι 26 με 27 λεκ ανά κιλό και με αυτή την τιμή, οι απώλειες είναι μεγάλες σε σύγκριση με το κόστος των καλλιεργειών, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και των λιπασμάτων», εξήγησε.

Το 2022, το αλβανικό σιτάρι πωλήθηκε προς 50-55 λεκ ανά κιλό και ενώ ο Salliu δήλωσε ότι οι αγοραστές επανεξετάζουν τις τιμές, δεν έχουν προβεί ακόμη σε αγορές.

Εν τω μεταξύ, η υπουργός Γεωργίας Frida Krifca δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα δώσει προτεραιότητα στους συγκομιστές σιταριού αυτή τη σεζόν μέσω της στήριξης της τοπικής παραγωγής και των αγροτών.

Όμως, παρά την ενθάρρυνση του υπουργείου προς τους αγοραστές να ψωνίζουν από την τοπική αγορά, οι ανησυχίες για την ποιότητα επιδεινώνουν την κατάσταση. Οι εμπειρογνώμονες λένε ότι η ποιότητα της φετινής συγκομιδής έχει επηρεαστεί από δύο ασυνήθιστα μεγάλες καταιγίδες το καλοκαίρι και τις έντονες βροχοπτώσεις που διήρκεσαν μέχρι και τους καλοκαιρινούς μήνες.

Στην ευρωπαϊκή αγορά, οι αποδόσεις επίσης αυξήθηκαν και οι καιρικές συνθήκες ήταν πιο ευνοϊκές, πράγμα που σημαίνει ότι η τιμή έχει πέσει σε λιγότερο από το μισό των περσινών υψηλών ρεκόρ, για ένα προϊόν υψηλότερης ποιότητας. Καθώς η Αλβανία παράγει σήμερα 60.000 έως 70.000 τόνους σιταριού κάθε χρόνο και οι εισαγωγές ανέρχονται σε 250.000 έως 300.000 τόνους ετησίως, αυτό είναι ένα ακόμη πλήγμα.

Όσον αφορά τις δυνατότητες εξαγωγών, το ευρώ ανταλλάσσεται τώρα με 101,2 λεκ, ένα ιστορικά χαμηλό επίπεδο, που σημαίνει ότι χάνεται ακόμη μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους. Μέχρι να αντιστραφεί η τάση αυτή, οι εταιρείες ή οι παραγωγοί που εξάγουν προϊόντα τα οποία πληρώνονται σε ευρώ, ενώ πληρώνουν το κόστος τους σε λεκ, θα συνεχίσουν να χάνουν σημαντικά χρηματικά ποσά.

Ωστόσο, η τάση των διεθνών τιμών αναμένεται σύντομα να αλλάξει, καθώς η Ρωσία ανακοίνωσε την αποχώρησή της από μια κρίσιμη συμφωνία που επέτρεπε την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Αυτό προκάλεσε καταφόρυφη αύξηση των τιμών ήδη από τη Δευτέρα, γεγονός που θα μπορούσε να αποτελέσει μια αχτίδα ελπίδας για τους Αλβανούς αγρότες.

Μέχρι τον Μάιο του 2023, πάνω από 30 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών και άλλων τροφίμων εξήχθησαν από την Ουκρανία. Τον Απρίλιο, η Πολωνία και η Ουγγαρία ανακοίνωσαν προσωρινές απαγορεύσεις στις εισαγωγές από την Ουκρανία, καθώς οι ντόπιοι αγρότες ανέφεραν ότι δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν τον όγκο και τις χαμηλές τιμές. Σύντομα προσχώρησαν η Σλοβακία και η Βουλγαρία, ενώ η Ρουμανία εξέφρασε επίσης ανησυχίες.

Τον Ιούνιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέτεινε τα προσωρινά εμπορικά μέτρα για το σιτάρι, τον αραβόσιτο, την ελαιοκράμβη και τους ηλιόσπορους από την Ουκρανία στις πέντε χώρες μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου, με εκκλήσεις για παράταση της απαγόρευσης μέχρι το τέλος του έτους.

Το κατά πόσον η παρουσία ουκρανικών σιτηρών στην αλβανική αγορά προκαλεί κάποια από τα τρέχοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες δεν είναι ακόμη σαφές. Τον Απρίλιο, 6.000 τόνοι ουκρανικού σιταριού έφτασαν στην Αλβανία επιπλέον των συνεχιζόμενων εισαγωγών από τη Ρωσία και τη Σερβία.

Το 2022, η Αλβανία εισήγαγε ουκρανικά δημητριακά αξίας 8,4 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ δεν υπάρχουν ακόμη ενημερωμένα στοιχεία για το 2023.

πηγη: https://www.euractiv.gr